Władysław Jagiełło – patron naszej szkoły

 

„Prawda o Twoim rodzie wsze me czasy przetrwa”

  poeta Grzegorz z Sanoka o Jagiellonach

 

Wg wielu współczesnych  historyków  Władysław Jagiełło był  jednym  z najwybitniejszych polskich władców.

Jaka była jego droga do  polskiego tronu ?

Wielkie Księstwo Litewskie – ojczyzna Jagiełły sąsiadowało z Królestwem Polskim. Wspólnym wrogiem obydwu państw byli Krzyżacy. Postanowiono więc połączyć siły  poprzez małżeństwo królowej Jadwigi z wielkim księciem litewskim - Jagiełłą. Litwini byli jednak poganami. W 1385 roku obydwa państwa zawarły unię w Krewie na mocy, której Jagiełło otrzymał polską koronę, ale został zobowiązany do przyjęcia chrześcijaństwa wraz z całym narodem litewskim oraz przyłączenia Litwy do Polski.

Gdy przybył do Królestwa Polskiego został ochrzczony i przyjął imię Władysław. Po ślubie z Jadwigą został koronowany na króla.

Jego długie panowanie wzmocniło pozycję Polski na arenie międzynarodowej. W 1410 roku pokonał Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem. Polskiemu rycerstwu nadał ważne prawa. Wypełnił również wolę królowej Jadwigi wznawiając działalność Akademii Krakowskiej – pierwszej polskiej uczelni dziś Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po śmierci Jadwigi był trzykrotnie żonaty. Dopiero ostatnia żona, Zofia Holszańska, dała mu dwóch synów. Dzięki temu plany dynastyczne Jagiełły spełniły się. Cytując Jana Długosza sędziwy król kilkanaście dni przed śmiercią „ poszedł do lasu dla słuchania słowika; a zabawiwszy na tym słuchaniu aż do późnej nocy i zaziębiwszy się mocno, zaraz od tego czasu począł na siłach upadać.” Zmarł  w 1434 roku po 48 latach panowania – w wieku 83 lat.

Czy wiesz, że...?

Władysław Jagiełło był bardzo pobożny, kilka razy dziennie uczestniczył w mszach. Przestrzegał postów i odbywał  liczne pielgrzymki. Słynął też z wysokiej higieny, korzystał z łaźni parę razy  w tygodniu i zachęcał  do niej swoich dworzan. Kazał często prać pościele, był zawsze zadbany i gładko ogolony. Według Długosza Jagiełło uwielbiał przebywać na powietrzu, był żwawy, dużo się ruszał. Przez całe życie zachował szczupłą sylwetkę, dobrą kondycję i nie narzekał na zdrowie.  Jego ulubionym zajęciem były łowy. Król był znany również  z wystawnego przyjmowania gości. Sam zachowywał jednak umiar,  pijał głównie wodę, a słodycze pałaszował w tajemnicy i niewielkich ilościach. Na stole królowały  mięsa, owoce i warzywa, a Władysław podobno nie lubił jedynie jabłek. Smakowały mu specjały kuchni litewskiej: pierogi z serem, barszcz, zupa  z pasternaku czy gęsich podrobów.

Jeden spośród  licznych pomników Władysława Jagiełły wznosi się w Nowym Jorku. W 1939 roku ozdabiał on polski pawilon podczas międzynarodowej wystawy. Gdy wystawa się zakończyła zdecydowano, że pomnik tu pozostanie. Zakupiły go władze miasta, a uroczyste odsłonięcie odbyło się 15 lipca 1945 roku w Central Parku.

Potomkowie Jagiełły panowali na tronach wielu państw europejskich przynosząc chwalę i dając siłę Królestwu Polskiemu. Dynastia Jagiellonów zakończyła swe panowanie w 1572 r. kiedy to zmarł Zygmunt II August.

Opracowała mgr Marzena Borkowska